This website is using cookies

We use cookies to ensure that we give you the best experience on our website. If you continue without changing your settings, we'll assume that you are happy to receive all cookies on this website. 

Arany János: Híd-avatás

Portre of Arany János

Híd-avatás (Hungarian)

Szólt a fiú: "Kettő, vagy semmi!"
   És kártya perdül, kártya mén;
Bedobta... késő visszavenni:
   Ez az utolsó tétemény:
   "Egy fiatal élet-remény."

A kártya nem "fest", - a fiúnak
   Vérgyöngy izzad ki homlokán.
Tét elveszett!... ő vándorútnak
   - Most már remény nélkül, magán -
   Indúl a késő éjszakán.

Előtte a folyam, az új hid,
   Még rajta zászlók lengenek:
Ma szentelé föl a komoly hit,
   S vidám zenével körmenet:
   Nyeré "Szűz-Szent-Margit" nevet.

Halad középig, hova záros
   Kapcsát ereszték mesteri;
Éjfélt is a négy parti város
   Tornyában sorra elveri; -
   Lenn, csillagok száz-ezeri.

S amint az óra, csengve, bongva,
   Ki véknyan üt, ki vastagon,
S ő néz a visszás csillagokba:
   Kél egy-egy árnyék a habon:
   Ősz, gyermek, ifju, hajadon.

Elébb csak a fej nő ki állig,
   S körülforog kiváncsian;
Majd az egész termet kiválik
   S ujjonganak mindannyian:
   "Uj hid! avatni mind! vigan."

"Jerünk!... ki kezdje? a galamb-pár!"
   Fehérben ifju és leány
Ölelkezik s a hídon van már:
   "Egymásé a halál után!"
   S buknak, - mint egykor igazán.

Taps várja. - "Most a millióson
   Van a sor: bátran, öregem!" -
"Ha megszökött minden adósom:
   Igy szökni tisztesebb nekem!"
   S elsímul a víz tükre lenn.

Hivatlanul is jönnek aztán
   A harmadik, a negyedik:
"Én a quaternót elszalasztám!"
   "Én a becsűletet, - pedig
   Viseltem négy évtizedig."

S kört körre hány a barna hullám,
   Amint letűnnek, itt vagy ott.
Jön egy fiú: "Én most tanúlám
   Az elsőt; pénzem elfogyott:
   Nem adtak: ugrom hát nagyot!"

Egy tisztes agg, fehér szakállal,
   Lassan a hídra vánszorog:
"Hordozta ez, míg birta vállal,
   A létet: mégis nyomorog! -
   Fogadd be, nyílt örvény-torok!

Unalmas arc, félig kifestve -
   Egy úri nő lomhán kikel:
"Ah, kínos élet: reggel, estve
   Öltözni és vetkezni kell!"
   Ezt is hullámok nyelik el.

Nagy zajjal egy dúlt férfi váza
   Csörtet fel és vigyorgva mond:
"Enyém a hadvezéri pálca,
   Mely megveré Napleont!"
   A többi sugdos: "a bolond!..."

Szurtos fiú ennek nyakába
   Hátul röhögve ott terem
S ketten repűlnek a Dunába:
   "Lábszijjra várt a mesterem:
   No, várjon, míg megkérlelem!"

"Én dús vagyok" kiált egy másik
   S élvezni többé nem tudom! -"
"Én hű valék a kézfogásig
   S elvette Alfréd a hugom'!"
   Eltűnnek mind, a járt uton.

"Párbajban ezt én így fogadtam:
   Menj hát elül, sötét golyó!" --
"Én a szemérmet félrehagytam,
   És íme, az lőn bosszuló:
   Most vőlegényem a folyó. -"

Igy, s már nem egyenkint, - seregben,
   Cikázva, némán ugranak,
Mint röpke hal a tengerekben;
   Vagy mint csoportos madarak
   Föl-fölreppenve, szállanak.

Órjás szemekben hull e zápor,
   Lenn táncol órjás buborék;
Félkörben az öngyilkos tábor
   Zúg fel s le, mint malomkerék;
   A Duna győzi s adja még.

Néz a fiú... nem látja többé,
   Elméje bódult, szeme vak;
De, amint sűrübbé, sűrübbé
   Nő a veszélyes forgatag:
   Megérzi sodrát, hogy ragad.

S nincs ellenállás e viharnak, -
   Széttörni e varázsgyürüt
Nincsen hatalma földi karnak. -
   Mire az óra egyet üt:
   Üres a híd, - csend mindenütt.

1877 aug. 22



Source of the quotationhttp://mek.niif.hu

Otwarcie mostu (Polish)

Zgłosił chłopak: „Dwa lub zabierasz!"
Ktoś komuś kartę podał…
Rzucił… za późno cofać teraz,
Ostatniej stawki szkoda –
W niej jego życie młode.

Karta nie idzie chłopakowi.
Krwawiąc się skronie pocą.
Stawka przepadła… pustka w głowie.
I bez nadziei nocą
Rusza, sam nie wie po co.

Już przed nim rzeka z rnastem nowym,
Chorągiew z wiatrem lata:
Most dziś święciły ważne głowy,
Pochód, kapela, kwiaty,
„Most świętej Małgorzaty".

Idzie na środek, gdzie spuścili
Majstrzy klamrę nad tonią;
Na wieżach czterech miast po chwili
Północ kolejno dzwoni -
Tysiąc gwiazd w wodzie płonie.

Odmiennie zegar bije każdy,
Cienko, basem z oddali.
On patrzy w głąb w odlane gwiazdy:
Starzec, dziewczyna z fali –
Dziecko, młodzian – powstali.

Najpierw z fal głowę widać tylko –
Rozgląda się dokoła,
Postać wynurza się za -chwilkę.
„Nowy most" - każdy woła –
„Poświęcić go wesoio!"

„Para gołębi niech zaczyna!"
W bieli młodzieniec i miła
Z mostu runęli już w głębinę:
I śmierć ich połączyła.
Tak kiedyś się zdarzyło.

Oklaski. - „Czas na milionera,
No, stary, kolej twoja!" –
„Ostatni dłużnik uciekł, teraz
Mnie uciec tak przystoi!"
Znów lustro wód w spokoju.

Trzeciego nawet już nie proszą,
Wszedł czwarty - „Skaczę wreszcie.
Quaterno zbiegło mi sprzed nosa!"
„Mnie honor - o, uwierzcie,
Zdobił mnie lat czterdzieści."

Skaczą: Na wodzie kręgi szersze.
Idzie chłopiec w tę stronę:
„Uczyłem się kobiety pierwszej,
Zabrakło mi mamony -
W nurt skok błogosławiony!"

Sędziwy starzec z brodą białą
Wolno na most się wlecze:
„Dźwigałem życie, sił nie stało.”
Nie klep biedy, człowiecze!
Wchłońcie go, wiry w rzece!

Nudna twarz, na pół malowana –
Jaśnie pani biadoli:
„Muszę się, biedna, stroić z rana,
Strój zrzucać - nocna kolej.
Dość mąk! Śmierć w falach wolę"

Z chrzęstem cwałuje szkielet męśki,
Szczerzy zęby wzburzony:
„Me berło sprawcą twojej klęski –
Padłeś, Napoleonie!"
„To wariat!" - szept na stronie.

Chłopiec na jego wskoczył plecy,
Ryk śmiechu brzmi daleko -
I do Dunaju we dwóch lecą:
„Z pocięglem majster czeka…
Nie mnie bić! Lepsza rzeka."

„Jam bogacz. Dość już!" - inny powie –
„Tym nudzę się po prostu!"
„Przyrzekłam wierność Alfredowi,
On żeni się z mą siostrą!"
Ich droga - w rzekę z mostu.

„Ja w pojedynku dałem słowo:
Leć, ciemna kulo, w wody!"
„Bez wstydu była ma alkowa
I oto są powody,
Że nurt mym panem młodym."

Już nie z osobna, lecz się łączą –
Miga ludzka gromada
Jak morskie ryby latające
Alba jak ptaków stado,
Zrywa się, leci, siada!

Biją jak desyczu krople duże –
Z bąblami wodne pole.
Tłum samobójców w toń się nurza,
Krążąc jak w młyńskim kole;
Starczy wód - Dunaj w dole.

Wciąż patrzy chłopak… ślepną oczy,
Szurn w głowie, myśl się błąka.
Woda się coraz grożniej toczy,
Wiry wzrastają ciągle:
Czuje - prąd go przyciąga.

I któż się oprze takiej burzy,
Złamać zły pierścień zdoła?
Ludzkie go ramię nie rozkruszy. –
Już pierwsza - zegar woła:
Most pusty, cisza w koło.



Source of the quotation1975, Antologia poezji węgierskiej, Państowowy Instytut Wydawniczy, Warsawa

minimap