Frashëri, Naim: The Bird and the Boy (Zogu dhe Djali in English)

Një zok të bukur zuri një djalë,

Ay po dridhej dh'e i thosh ca fjalë:

"Nukë të vjen keq që jam i mitur,

Si ti i vogël e s'jam dhe rritur?

Jam bir i vetëm e mëma më pret,

E kam lënë keq brenda në folet.

Dheu me dëborë qjith' u mbulua,

Më s'ka mbetur dhe gjëkunt pothua!

Vuanj i gjori dit' edhe natë

E s'gjenj dot asnjë druthë të thatë!

E sheh sa u prish fort i shkreti mot,

Urie vdiqmë, më s'durojmë dot,

Zemërsë sime i lidhe gur,

Po mëm' e zezë q'ësht' e sëmurë?

Kërkonj e kërkonj, e kam që dije

Që s'munt të gjenj dot gjëzë t'i shpije.

Ah! kjo e keqe këtu më pruri,

E gracka jote ra e më zuri!

Më pret im mëzë, si ty jot ëmë.

Të mos t'i vete, ç'bënetë prëmë?

Të zesthitë na, përse na ngini?

Në punët tënë përse s'na lini?

Kam dhe unë shpirt dhe dua të rronj,

Të lëçinj, të breth, të los, të këndonj,

Unë, që s'kam ment, si thotë njeriu,

Kujt i bëra keq? Ç'bëra un' i ziu?

Le, mos më mundo, se Zoti të sheh,

Të mirën' edhe të ligën' e njeh,

E s'do të ligën, po do të mirën,

Do butësinë, nuk' egërsirën,

Të drejtënë do dhe urtësinë,

S'do faqezinë e babëzinë,

Mua të lirë më bëri Zoti

përse me bën rob? Nga un, Ç'do ti? "

Fjalët' e zogut djali i dëgjoi,

Qau edh' e puthi, pastaj e lëshoi.

A young boy caught a beautiful bird.

It shook with fear, chirped many a word:

"You don't feel pity that I’m so small,

For just like you, I've not grown tall?

I'm my mother’s only heir,

I left her sick in our nest so bare.

The ground is covered deep with snow,

There’s no more brown or green below.

Poor me, I suffer day and night

And find no branch that isn't white.

The weather's changed to a nightmare,

We’re dying – famine’s hard to bear.

Inside my heart you've put a stone,

But what of my mother who's ill, alone?

I’ve searched and foraged for two days,

Fetched her neither seed nor maize.

Ah! ‘Twas bad luck that I have wrought,

And now within your snare I'm caught!

My mom longs for me, as yours must pine.

If I don’t flee, she will decline.

Poor us, why do you plague us so?

Why don't you stop this, let me go?

I have a soul, and I want to roam,

To cry, to play, to sing... fly home.

I who lack a human brain,

Who have I wronged? Who've I caused pain?

Leave me in peace, don’t torture me,

Because God sees us, all and thee.

And he likes the good, rejects the wrong,

Loves tenderness, condemns cruel throng,

Wants righteousness and wisdom's deed,

Casts out the villain and the greed.

From God I was born unfettered, wild;

Why do you keep me captive, child?"

The boy heard well the sweet bird’s plea,

And weeping, kissed it, set it free.